Dit artikel verscheen in FORUM+ vol. 22 nr. 1

Editoriaal

Editoriaal

Adelheid Ceulemans
Koninklijk Conservatorium Antwerpen, Studiecentrum voor Vlaamse Muziek

Beste lezer,

U heeft momenteel het allereerste nummer in handen van FORUM+ voor Onderzoek en Kunsten. Sta me toe dit nieuwe tijdschrift kort voor te stellen.

FORUM+ wordt uitgegeven door het Koninklijk Conservatorium Antwerpen, in samenwerking met de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen (AP Hogeschool Antwerpen). Het tijdschrift, dat drie keer per jaar zal verschijnen (maart, juni, november), is de opvolger van het vroegere conservatoriumtijdschrift Forum, Tijdschrift over Onderwijs en Podiumkunsten.

Zoals de nieuwe titel aangeeft, verschuift de aandacht van 'onderwijs' in Forum naar 'onderzoek' in FORUM+, de 'podiumkunsten' worden verruimd tot 'kunsten'. Een ander verschil met Forum betreft de medewerking van de Academie aan FORUM+. Omgekeerd participeert het Conservatorium in Track Report, de publicatiereeks van de Academie. Deze samenwerking op het gebied van onderzoekscommunicatie preludeert op het nieuwe, gezamenlijke onderzoeksbeleid dat beide Schools of Arts vanaf 2016 zullen voeren.

In FORUM+ zal uitgebreid aandacht worden besteed aan het onderzoek in, van en over de kunsten, dat zowel aan het Conservatorium als aan de Academie een steeds belangrijkere rol speelt. De redactie koos er bewust voor om ook de kunsten, in een bredere zin, ruim aan bod te laten komen. De nadruk ligt daarbij op muziek, drama, dans en beeldende kunsten. Met deze twee inhoudelijke zwaartepunten – onderzoek enerzijds, kunsten anderzijds – richt het tijdschrift zich tot een ruim publiek van cultureel geïnteresseerden, zowel in België als in Nederland: onderzoekers, academici, kunstenaars en cultuurminnaars.

FORUM+ houdt aldus het midden tussen een academisch tijdschrift en een culturele periodiek. Het tijdschrift biedt ruimte voor wetenschappelijke artikelen, artistieke teksten en beschouwende essays. De redactie staat ook open voor beeldende formats. Op die manier willen we een platform bieden voor de veelheid aan vormen waarin artistiek onderzoek vandaag uitdrukking vindt. Verder bevat FORUM+ diepgravende recensies over boeken, cd's, dvd's, kunsttentoonstellingen, toneel-, opera- en dansvoorstellingen, en een erfgoedrubriek, 'Ex Libris', over de rijke bibliotheekcollectie van het Antwerpse Conservatorium.

Dit eerste nummer illustreert alvast de diversiteit van lopende onderzoeksprojecten in en over de kunsten. Esther Tuypens en Nele Wynants stellen Visual Poetics aan u voor, een interdisciplinaire onderzoeksgroep voor theater, film en verwante kunsten aan de Universiteit Antwerpen. Aanstormend talent Neal Leemput, recent afgestudeerd als woordkunstenaar aan het Conservatorium, laat de lezer kennismaken met zijn onderzoek naar de verhouding tussen tekstualiteit en lichamelijkheid. De artikelen over muziek zijn van de hand van Luc Joosten en Adelheid Ceulemans. Luc Joosten verlegt de eenzijdige focus op de partituur van Le Nozze di Figaro naar de onderbestudeerde opvoeringsomstandigheden en historische context van deze bekende opera. Adelheid Ceulemans bestudeert de interactie tussen literatuur en muziek aan de hand van een aantal negentiende-eeuwse liedbundels en pleit voor verder interdisciplinair onderzoek naar muziek en letterkunde. In een kort essay blikt Johan Pas terug én vooruit naar de Antwerp Academy Art Book Fair; meteen een aanleiding voor een beschouwing over het culturele belang van zowel alternatieve uitgevers als gevestigde antiquaars. Timothy De Paepe, Jan Dewilde, Karel Pletinck en Nele Wynants schreven recensies over zeer diverse onderwerpen. De bibliothecaris van het Conservatorium verzorgde het 'Ex Libris' van dit eerste nummer. Daarin stelt hij een aantal brieven van Proko ev centraal, topstukken uit de bibliotheekcollectie, die zeer recent werden opgedolven.

FORUM+ wil geen dode letter blijven. De redactie nodigt de lezers dan ook graag uit om te reageren op artikelen of in gesprek te treden met de auteurs. Op deze interactieve manier willen we het debat over het artistiek onderzoek en de kunsten in het algemeen stimuleren.

Namens de hele redactie wens ik u veel leesplezier met deze eersteling van FORUM+. Ad multos annos!

Adelheid Ceulemans, hoofdredactrice FORUM+
adelheid.ceulemans@ap.be