Conversatie, participatie en cocreatie in de kunsten Dialoog

Rethinking biases. Een meerstemmig gesprek over postkoloniale blinde vlekken in cinema

Liesje Baltussen, Steff Nellis

Waarom is het tegenwoordig nog moeilijk om twee lichamen met verschillende huidskleur samen vast te leggen? Het is een van de blinde vlekken in het filmmaken die PRISM (2020) blootlegt.

Why is it still hard today to capture two bodies with a different skin colour together? This is just one of the blind spots in filmmaking exposed by PRISM (2020).

Waarom is het tegenwoordig nog moeilijk om twee lichamen met verschillende huidskleur samen vast te leggen? Waarom ervaren zwarte performers zoveel problemen met make-up en lichtinval op filmsets? Hoe is het mogelijk dat projecten van filmmakers zonder strikt Belgische achtergrond vaak maar moeilijk financiële steun genieten? Het zijn enkele van de blinde vlekken in het filmmaken die PRISM (2020) blootlegt. Drie filmmaaksters met een verschillende huidskleur, An van. Dienderen, Rosine Mbakam en Eléonore Yameogo werken samen met producent Natalie Gielen rond het ‘dekoloniseren van de cinematografie’. Hun filmproject, PRISM, is een cocreatief gesamtkunstwerk dat uitgaat van het idee dat het filmisch medium de witte huid op technologisch en ideologisch vlak bevoordeelt ten opzichte van donkere huidtypes.

PRISM – Eléonore Yameogo © Eléonore Yameogo

Ze lichtten dit project toe op The Big Conversation on Alternatives (2019). Hier ontmoetten zij Liesje Baltussen en Steff Nellis. Die werkten in hun opleiding Theater en Film bij dramaturg Kristof van Baarle ook met het thema ‘decolonizing the gaze’ en besloten over PRISM in gesprek te gaan met de filmmaaksters. Helaas bleken de agenda’s moeilijk verenigbaar en kon alleen initiator An van. Dienderen zich vrijmaken voor een interview. Daarom deconstrueren Liesje Baltussen en Steff Nellis in dit artikel naar het voorbeeld van het team achter PRISM het klassieke format van het interview of essay. Het artikel dat hieruit voortkwam, werd immers veel meer dan een weergave van het gesprek met An van. Dienderen. Ook de overige partijen, Rosine Mbakam, Eléonore Yameogo en Natalie Gielen deelden hun reacties en bedenkingen. Zo ontstond een collectief werkdocument.

Rondom dit collectief werkdocument trachtten we met links een netwerk te creëren van verwijzingen naar andere teksten en beelden. Hierdoor treedt het document echter ook buiten de grenzen van wat in een papieren tijdschrift gepresenteerd kan worden. Daarom nodigen we de lezer graag uit om het werkdocument ‘Rethinking Biases’ te raadplegen op het online platform van FORUM+. Lees hier de volledige bijdrage.

PRISM, het resultaat van de samenwerking tussen van. Dienderen, Mbakam, Yameogo en Gielen, zal vanaf het najaar van 2020 te zien zijn in de Beursschouwburg in Brussel.

+++

Liesje Baltussen

rondt momenteel haar master Theater- en filmwetenschap af aan de Universiteit Antwerpen met een masterscriptie over de experimentele filmmaker Ben Rivers. Samen met Steff Nellis nam ze in februari 2019 deel aan een theaterconferentie, The Young, waar ze samen een interesse opbouwden in het postkoloniale discours. In 2019 werkte ze mee aan een onderzoek naar een film van Carlo Queeckers, dat verscheen in Filmmagie.

Steff Nellis

studeerde in 2019 af als master Theater- en filmwetenschap aan de Universiteit Antwerpen. Momenteel werkt hij als doctoraatsstudent en assistent van prof. dr. Bram Van Oostveldt aan de vakgroep Kunst-, Muziek-, en Theaterwetenschappen van de Universiteit Gent. Eerder schreef hij voor tijdschriften als Documenta, EtCetera, Photogénie en Lexicon van de Jeugdliteratuur. Daarnaast werkte hij ook mee aan de boekpublicatie Tijdelijk (2018).